Η δικιά μας Κρήτη

Από το Μινωικό πολιτισμό μέχρι τη σύγχρονη πραγματικότητα που δείχνει να αναζητά απεγνωσμένα μία θέση στην Κρητική παράδοση, από τον Ελ Γκρέκο μέχρι τον Καζαντζάκη και τη Νανά Μούσχουρη και από τα άγρια τοπία μέχρι τις κοσμοπολίτικες παραλίες, το μόνο βέβαιο είναι ότι το νησί της Κρήτης θα καταφέρει να αποσπάσει την προσοχή σας. Στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, αυτό το μικρό νησί γέννησε τον πρώτο Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Και ο Μινωικός κόσμος μπορεί να καταστράφηκε αλλά η λάμψη του έμεινε τόσο ανεξίτηλη που μοιάζει να μάγεψε τους τόσους λαούς που θέλησαν να κατακτήσουν αργότερα το Κρητικό νησί. Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Σαρακηνοί, Ενετοί και Οθωμανοί, κάθε ένας έχει προσθέσει τη δική του σφραγίδα και έχει εμπλουτίσει το νησί με το δικό του χαρακτήρα. Η Κρήτη φαντάζει να έχει ταξιδέψει στις χώρες των κατακτητών της και να έχει επιστρέψει με αμέτρητα σουβενίρ έτσι ώστε σήμερα να μη μπορεί κανένας να προσδιορίσει εάν πρόκειται για μία ανατολική Ευρωπαϊκή επαρχία, για έναν ημιτροπικό, εξωτικό παράδεισο ή απλά για ένα γραφικό Ελληνικό νησί.

Δεν είναι τόσο η πολυπολιτισμικότητα του νησιού που εντυπωσιάζει, όσο οι αμέτρητες εναλλαγές τοπίων. Με μία γρήγορη ματιά η γη φαίνεται να διψάει για νερό. Με μία πιο προσεκτική, τα αμέτρητα πράσινα φαράγγια που ξεπηδούν από τους γυμνούς βράχους μαρτυρούν ότι ολόκληρο το νησί αναβλύζει νερό από κάθε γωνιά του. Η γενέτειρα του Δία, τα βουνά της Κρήτης σκεπάζονται με χιόνι μέχρι τα τέλη της άνοιξης, γεγονός που κάνει το νησί να ξεχωρίζει μέσα στο Αιγαίο μέσα από την καταπράσινη φύση του. Από τους πρόποδες των βουνών μέχρι τη θάλασσα το μάτι χάνεται σε αναρίθμητους ελαιώνες και στο δυνατό καλοκαιρινό ήλιο το πράσινο γίνεται χρυσό με φόντο το καταγάλανο της Μεσογείου. Και εκεί που τα χρώματα σε νανουρίζουν, η έντονη μυρωδιά από ρίγανη και θυμάρι σε προκαλεί να εξερευνήσεις τις απάτητες παραλίες, τις μυστηριώδεις σπηλιές και τα χωριά που είναι κρυμμένα ανάμεσα στις βουνοκορφές. Το Βάι, ο Μπάλος, το Ελαφονήσι, το φαράγγι της Σαμαριάς, τα καλντερίμια της πόλης του Ρεθύμνου. Τα μέρη είναι αμέτρητα και κάθε ένα από αυτά αποτελεί μία μοναδική εμπειρία. Κι αν τα χιλιόμετρα πολυσχιδών παραλιών κατάφεραν να μαγέψουν Βυζαντινούς και Ρωμαίους, η Κρήτη κρύβει πολλούς περισσότερους θησαυρούς που πρέπει εσύ ο ίδιος να ψάξεις για να τους βρεις. Κρύβει μουσικές και αρώματα, κρύβει γεύσεις που δε θυμίζουν σε τίποτα τις αποστειρωμένες συσκευασίες των σούπερ μάρκετ. Κρύβει ανθρώπους που αν καταφέρεις να δεις πίσω από την αγριάδα που απέκτησαν μετά από χρόνια προσπαθειών να κρατήσουν το νησί τους, θα ανακαλύψεις μία απέραντη αγαθότητα, μία βαθιά κουλτούρα κι ένα τρόπο ζωής που θα τον ζήλευαν πολλοί. Εκεί στα μικρά χωριά, τα ξεχασμένα από το χρόνο στη μέση του πουθενά, σε κάποιο ετοιμόρροπο καφενεδάκι με σοβαντισμένα ντουβάρια, κάτω από κάποιο γέρικο πλατάνι τριακοσίων ετών, εκεί, μιλώντας με τους ανθρώπους θα καταλάβεις το λόγο για τον οποίο, αν ρωτήσεις κάποιον για την Κρήτη δε θα σου μιλήσει για την ιστορία ή τα τοπία της αλλά για τη φιλοξενία της, για τα πανηγύρια της, για τη ζεστασιά των ανθρώπων της. Και τους ίδιους ανθρώπους δε θα τους βρεις μόνο στα χωριά, θα τους βρεις στις πολυκατοικίες του Ηρακλείου, στις μοντέρνες καφετέριες των Χανίων και σε κάποια από τα μεγαλύτερα νυχτερινά κέντρα της Ελλάδας, θα τους βρεις μετέωρους ανάμεσα στο σήμερα και το χθες και πάντα εδώ, στο νησί των αντιθέσεων.